College

DE EERSTE WERELDOORLOG

EN HET AANZIEN VAN DE TWINTIGSTE EEUW

Prof. dr. Koen Koch verzorgde sinds de jaren negentig zowel aan de Universiteit Leiden (Departement Politieke Wetenschap) als de Rijksuniversiteit Groningen (Faculteit der Rechtsgeleerdheid, als Algemeen Vormend Vak) een collegecursus over de Eerste Wereldoorlog. Beide cursussen vonden plaats gedurende het eerste semester van het studiejaar (september-november).   

Opzet en inhoud van de cursus

"Any high school, college or university that does not accord importance to teaching the [Great War's] meanings is shortchanging the present generation of students and discredi­ting itself".

- Paul Kennedy, The New York Review of Books, August 12, 1999, pp. 36-39

De Eerste Wereldoorlog bepaalde het aanzien van de twintigste eeuw. De oorlog maakte een eind aan de relatief vreedzame negentiende eeuw, en daarmee aan het onbekommerde Europese vooruitgangsgeloof dat zo kenmer­kend was voor de Verlichting. Met ongekende gewelddadig­heid en vastbeslo­tenheid bestreden de moderne, beschaafde Europese samenle­vingen elkaar. In de Eerste Wereldoorlog werden die krachten ontketend die de rest van de eeuw beheersten: totale oorlog, genocide, nationalisme en racisme. De Eerste Wereldoorlog betekende het begin van het einde de Europese dominantie in de wereld, maar leidde ook tot grote veranderingen in de Europese samenlevingen.

In deze cursus werd niet alleen aan de historische en militaire aspecten van de Eerste Wereld­oorlog aandacht besteed, maar ook worden de politieke, sociale en culturele gevolgen ervan geanalyseerd.

Literatuur

* John Keegan, The First World War, Hutchinson: London , 1998 (in verschillende paperback edities beschikbaar). De Nederlandse vertaling van dit boek is absoluut onbruikbaar.

* Niall Ferguson, The Pity of War, Allen Lane , Penguin Press (paperback edition)

* Reader “De Eerste Wereldoorlog en het aanzien van de twintigste eeuw” (samenstelling K.Koch, verkrijgbaar via de docent).

Niet verplicht, maar zeer aanbevelenswaardig is Hew Strachan, The First World War: vol. I: To Arms ( New York : Oxford University Press, 2001. Hew Strachan, A New Illustrated History of the First World War, 2003 is ook de moeite waard.

Een bijzonder boek is Wim van de Hulst en Koen Koch, Ooggetuigen van de Eerste Wereldoorlog, Amsterdam: Anthos, 2004.

Voor literatuur over specifieke thema’s kan men indien gewenst contact opnemen met de docent.

Er zijn vele interessante websites: www.worldwar1.com, www.spartacus.schoolnet.co.uk, www.inflandersfields.be, www.iwm.org.uk, www.historial.org, www.cwgc.org, www.westernfront.co.uk ,  www.wereldoorlog1418.nl/  , www.worldwar1.nl  (zeer de moeite waard als encyclopedie van WWI sites) en www.home.zonnet.nl/rene.brouwer/  etc.

Schema van de colleges

1.                     Inleiding: 'The lamps are going out all over Europe '

                        - Keegan , Ch. 1, A European Tragedy

                        - Ferguson , Introduction

                        - Samuel Hynes, A War Imagined. The First World War and English     Culture, London : The Bodley Head, 1990, Ch. 1, pp. 3-25

2.                     Gavrilo Princip en Franz Ferdinand

- Keegan , Ch. 3, The Crisis of 1914

- Ferguson , Ch. 1 The Myths of Militarism; Ch 2, Empires, Ententes and Edwardian Appeasement; Ch. 3, Britain ’s War of Illusions; Ch. 4, Arms and Men

Aanbevolen:

                        - James Joll, The Origins of the First World War, (sec. ed.), Longman,                              1992, Ch. 2, The July Crisis, pp. 10-41

3.                     De Juli Crisis: 'The Last Days of Mankind'

                        - Ferguson , 1998, Ch. 6, The Last Days of Mankind: 28 June- 4 August                           1914; Ch 7. The August Days: The Myth of War Enthusiasm, pp. 143-211

- Ian F.W.Beckett, The Great War, 1914-1918, London : Longman, 2001, Ch. 2, Guns in August, pp. 18-

                        - Denis Winter, Death's Men. Soldiers of the Great War, Penguin Books,                          1979, Ch. 1, The Kitchener Armies Form, pp. 23-36

4.                     ‘Voor Kerstmis weer thuis'

                        - Ke e gan , Ch. 2, War Plans; Ch. 4, The Battle of the Frontiers and the                              Marne; Ch. 5, Victory and Defeat in the East, Ch. 6, Stalemate

5.                     Ivan Bloch en de ‘Toekomst van de Oorlog’: superioriteit van de defensie

-          Ferguson , Ch. 10, Strategy, Tactics and the Net Body Count; Ch. 11, ‘Maximum Slaughter at Minimum Expense’: War Finance

- Michael Howard, 'Men against Fire. Expectations of War in 1914', International Security 1984, vol. 9, no.1, pp.41-56

                        - T.H.E. Travers, 'Technology, Tactics, and Morale: Jean de Bloch, the                             Boer War and British Military Theory, 1900-1914', Journal of Modern           History, vol. 51, June 1979, pp. 264-286

6.                     Verdun , the Somme , Passchendaele

                        - Keegan , Ch. 8, The Year of Battles

- Alistair Horne, The Price of Glory. Verdun 1916, Penguin Books, 1993,                                    Ch.3, Falkenhayn, pp. 27-41

- B.H.Liddell Hart, The History of the First World WarPanBooks,1972, Ch. 6, Scene 3, The Somme , pp. 231-254

                        Aanbevolen

John Keegan, The Face of Battle . A study of Agincourt, Waterloo and the Somme, Penguin Books, 1978, Ch. 4, The Somme, 1 July 1916, pp. 207-289

Martin Middlebrook, The First Day on the Somme, London : Allan lane, 1971

Robin Prior and Trevor Wilson, Passchendaele. The Untold Story, New haven: Yale University Press, 1966

 7.                    Verzet, muiterij, revolutie en overgave: waarom vechten mensen en waarom houden zij er (niet) mee op?

                        - Keegan , Ch. 9, The Breaking of Armies

                        - Ferguson , Ch. 12, The Death Instinct: Why Men Fought; Ch. 13 The                             Captor's Dilemma, pp. 339-394

- A. Babington, For the Sake of the Example. Capital Courts Martial, 1914-1918. The Truth, Paladin Books, 1983, Ch. 2 and Ch. 3

                        Aanbevolen

                        - Siegfried Sassoon, The War Poems, London : Faber and Faber

                        - Pat Barker, Regeneration

All Quiet on the Western Front: Wapenstilstand en Verdrag van Versailles

- Keegan , Ch. 10, America and Armageddon

- Ferguson , Ch. 14, How (not) to Pay for War

                        - Martin Gilbert, The First World War, London : Harper Colllins, 1995, Ch.                                  27, pp. 487-504

- Ferguson , Conclusion: Alternatives for Armageddon

Aanbevolen

Paul Fussell, The Great War and Modern Memory, Oxford , 1975

Jay Winter, Sites of memory, sites of mourning. The Great War in European cultural history, Cambridge University Press, 1995

Robert Wohl, The Generation of 1914, Cambridge , Harvard University Press, 1978

HOME